Tự phê bình và phê bình được Bác Hồ coi là nguyên tắc sinh hoạt Đảng, là quy luật phát triển của Đảng. Đây là một trong những yêu cầu xây dựng Đảng kiểu mới được Người khái quát thành năm nguyên tắc (Tập trung dân chủ; tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách; tự phê bình và phê bình; kỷ luật nghiêm và tự giác; đoàn kết thông nhất trong Đảng)
Ảnh minh họa.
Có khi Bác Hồ nói phê bình và tự phê bình, có khi Bác nói tự phê bình và phê bình, nhưng thường đặt tự phê bình lên trước phê bình. Bởi vì, Người cho rằng, mỗi đảng viên trước hết phải thấy rõ mình, để phát huy ưu điểm, khắc phục khuyết điểm, giống như phải tự soi gương rửa mặt hằng ngày, làm cho phần tốt trong mỗi con người nảy nở như hoa mùa xuân, phần xấu mất dần đi. Hơn nữa, nếu tự phê bình tốt thì mới phê bình người khác tốt được.
Bác Hồ khẳng định, nâng cao đạo đức cách mạng phải chống chủ nghĩa cá nhân. Muốn chống chủ nghĩa cá nhân, một trong những biện pháp quan trọng là thực hành tự phê bình và phê bình nghiêm chỉnh trong Đảng. Nghiêm chỉnh tự phê bình và phê bình, theo Bác Hồ là “Tự phê bình và phê bình phải có tình đồng chí thương yêu giúp đỡ lẫn nhau, thấu lý, đạt tình”, “Tự phê bình và phê bình phải ráo riết, triệt để, không nể nang, không thêm, không bớt, không dùng những lời mỉa mai, cay độc, châm chọc, phải vạch rõ cả ưu điểm lẫn khuyết điểm, phê bình căn cứ vào việc làm, chứ không suy diễn, quy kết”. Theo phương châm đó, Người chỉ ra và kiên quyết đấu tranh với những biểu hiện không dám nhận khuyết điểm, khi có khuyết điểm thì thiếu thành khẩn, không tự giác nhận kỷ luật: “Thái độ của một số khá đông cán bộ là: Đối với người khác thì phê bình đúng đắn, nhưng tự phê bình thì quá “ôn hòa”. Các đồng chí ấy không mạnh dạn công khai tự phê bình, không vui lòng tiếp thu phê bình - nhất là phê bình từ dưới lên, không kiên quyết sửa chữa khuyết điểm của mình…Nói tóm lại: Đối với người khác thì các đồng chí ấy rất “mácxít”, nhưng đối với bản thân mình thì mắc vào chủ nghĩa tự do”.
Bác Hồ cũng chỉ ra và căn dặn cần phải tránh những biểu hiện, trong phê bình thì nể nang, né tránh, ngại va chạm, thấy đúng không bảo vệ, thấy sai không đấu tranh: “Có đồng chí đáng phải trừng phạt, nhưng vì cảm tình nể nang chỉ phê bình cảnh cáo qua loa cho xong chuyện. Thậm chí còn có nơi che đậy cho nhau, tha thứ lẫn nhau, lừa dối cấp trên, giấu giếm đoàn thể. Thi hành kỷ luật như vậy làm cho các đồng chí không những không biết sửa lỗi mình mà còn khinh thường kỷ luật. Tai hại hơn nữa nếu kỷ luật của đoàn thể lỏng lẻo, những phần tử phản động sẽ có cơ hội chui vào hàng ngũ ta để phá hoại đoàn thể ta”. “Nói về từng người, nể nang không phê bình, để cho đồng chí mình cứ sa vào lầm lỗi, đến nỗi hỏng việc. Thế thì khác nào thấy đồng chí mình ốm mà không chữa cho họ. Nể nang mình, không dám tự phê bình, để cho khuyết điểm của mình chứa chất lại. Thế thì khác nào mình tự bỏ thuốc độc cho mình”.
Người cũng chỉ ra những biểu hiện lợi dụng phê bình để nịnh bợ, lấy lòng nhau hoặc vu khống, bôi nhọ, chỉ trích, phê phán người khác với động cơ cá nhân không trong sáng: “Khi phê bình ai, không phải vì Đảng, không phải vì tiến bộ, không phải vì công việc, mà chỉ công kích cá nhân, cãi bướng, trả thù, tiểu khí”. Người nhấn mạnh: “Phê bình là cốt giúp nhau sửa chữa khuyết điểm, cho nên thái độ của người phê bình phải thành khẩn, nghiêm trang, đúng mực. Phải vạch rõ vì sao có khuyết điểm ấy, nó sẽ có kết quả xấu thế nào, dùng phương pháp gì để sửa chữa. Thuốc phải nhằm đúng bệnh. Tuyệt đối không nên có ý mỉa mai, bới móc, báo thù. Không nên phê bình lấy lệ. Càng không nên “trước mặt không nói, xoi mói sau lưng””. Những biểu hiên nói trong hội nghị khác, nói ngoài hội nghị khác, cũng được Bác Hồ chỉ ra và yêu cầu kiên quyết đấu tranh: “Lại có những người trước mặt thì ai cũng tốt, sau lưng thì ai cũng xấu. Thấy xôi nói xôi ngọt, thấy thịt nói thịt bùi. Theo gió bẻ buồm, không có khí khái”.
Bác Hồ xem tự phê bình và phê bình là vũ khí để rèn luyện đảng viên, nhằm làm cho mỗi người tốt hơn, tiến bộ hơn và tăng cườngđoàn kết nội bộ. Người chỉ rõ: “Một Đảng mà giấu giếm khuyết điểm của mình là một Đảng hỏng. Một Đảng có gan thừa nhận khuyết điểm của mình, vạch rõ những cái đó, vì đâu mà có khuyết điểm đó, xét rõ hoàn cảnh sinh ra khuyết điểm đó, rồi tìm kiếm mọi cách để sửa chữa khuyết điểm đó. Như thế là một Đảng tiến bộ, mạnh dạn, chắc chắn, chân chính”. Trước lúc đi xa, trong Di chúc thiêng liêng để lại cho toàn Đảng, toàn quân, toàn dân ta, Bác Hồ căn dặn: “Trong Đảng thực hành dân chủ rộng rãi, thường xuyên và nghiêm chỉnh tự phê bình và phê bình là cách tốt nhất để củng cố và phát triển sự đoàn kết và thống nhất của Đảng”.
Thấm nhuần tư tưởng của Bác Hồ về tự phê bình và phê bình, mỗi cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên, công chức, viên chức, trước hết là cán bộ chủ chốt, lãnh đạo các cấp với trách nhiệm nêu gương của mình gương mẫu, tự giác tự phê bình và phê bình; chống các biểu hiện không đúng trong phê bình và tự phê bình như thiếu trung thực, che giấu khuyết điểm của bản thân, sợ phê bình, không dám phê bình, nể nang, né tránh, “dĩ hòa vi quý”, hoặc lợi dụng phê bình để nói xấu, bôi nhọ, vùi dập, đả kích người khác. Thiết nghĩ, đó cũng là cách học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh về tự phê bình và phê bình thiết thực, hiệu quả nhất.
Việt Thanh
Nguồn: Theo Cổng TTĐT tỉnh
Đang Online: 8
Tổng số truy cập: 498.435