Tác phẩm “Lãng phí chồng lãng phí” do Đài Phát thanh và Truyền hình Thái Nguyên thực hiện đã chinh phục được Hội đồng Ban giám khảo để giành giải Vàng ở thể loại phóng sự tại Liên hoan Phát thanh lần thứ XIII năm 2018. Đại diện cho nhóm tác giả, nhà báo Đỗ Thị Hiền (bút danh Thu Hiền), Phó Trưởng Phòng Thời sự, Đài Phát thanh và Truyền hình Thái Nguyên đã có những chia sẻ thú vị về tác phẩm này.
Phòng Thời sự, Đài Phát thanh và Truyền hình Thái Nguyên chúc mừng nhóm tác giả đoạt giải Vàng (trong ảnh nhà báo Thu Hiền đại diện nhận hoa) (Ảnh: NVCC)
PV: “Lãng phí chồng lãng phí” vinh dự được góp mặt trong 20 tác phẩm đoạt giải Vàng tại Liên hoan Phát thanh Toàn quốc lần thứ XIII năm 2018, chắc chắn sẽ đem lại cho nhóm tác giả nhiều cảm xúc?
Nhà báo Thu Hiền: Đoạt giải Vàng tại Liên hoan Phát thanh Toàn quốc lần thứ XIII ở thể loại phóng sự đã đem lại cho chúng tôi rất nhiều cảm xúc bởi đây là lần đầu tiên Đài Phát thanh và Truyền hình Thái Nguyên có phóng sự vượt qua hơn 60 tác phẩm của các Đài trong cả nước. Khi biết thông tin phóng sự được giải Vàng, ngoài niềm vui và cảm thấy tự hào khi đem lại thành tích cho đơn vị, nhóm tác giả chúng tôi còn cảm thấy rất hài lòng khi thành quả lao động sáng tạo trong mấy tháng trời đã được đền đáp xứng đáng. Vâng, nhiều người cũng nói là tôi có “duyên” với giải thưởng, nhưng tôi lại nghĩ tôi có “duyên” với nghề báo thì đúng hơn bởi để có được những giải thưởng về nghề là cả sự cố gắng nỗ lực, sự tâm huyết và trách nhiệm với nghề, sự lao động trí tuệ để cho ra đời những sản phẩm báo chí chất lượng cao khi mang đi dự thi chứ không phải chỉ duy nhất là một chữ “duyên”.
PV: Có thể nói vấn đề mà nhóm tác giả nêu lên đang rất bức thiết hiện nay và đó không phải là câu chuyện riêng của tỉnh Thái Nguyên. Sau khi được vinh danh nhóm tác giả kỳ vọng thế nào về câu chuyện lãng phí ở các trường cao đẳng đã nêu?
Nhà báo Thu Hiền: Năm 2016, tôi và ekip thực hiện phóng sự cũng đã đoạt Huy chương Vàng Liên hoan Truyền hình Toàn quốc lần thứ 36 về đề tài này. Nhưng thời điểm đó, vấn đề chúng tôi đề cập là sự lãng phí về cơ sở vật chất, nguồn nhân lực tại các Trung tâm chữa bệnh giáo dục lao động xã hội và Trung tâm quản lý sau cai nghiện ở tỉnh Thái Nguyên. Còn vấn đề lãng phí trong phóng sự tham gia Liên hoan Phát thanh Toàn quốc lần thứ XIII là sự lãng phí tại một số trường Cao đẳng, dạy nghề trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên như; Trường Cao đẳng Công nghiệp Việt Đức; trường Cao đẳng Cơ khí – Luyện kim; trường Cao đẳng Kinh tế và Công nghiệp….
Qua quá trình thu thập thông tin và trực tiếp tìm hiểu tại cơ sở thì đây thực sự là vấn đề rất bức thiết hiện nay khi mà quỹ đất dành cho giáo dục phổ thông, giáo dục mầm non còn thiếu thì lại thừa hàng chục ha của 1 số trường cao đẳng chỉ để cỏ mọc và người học không có. Thậm chí, hàng nghìn thạc sỹ, tiến sỹ có thừa nhưng học trò lại thiếu. Hàng chục tỷ đồng đầu tư, nâng cấp, thiết bị thực hành, xây ký túc xá… nhưng không phát huy được tác dụng. Thế nhưng, hàng năm ngân sách Nhà nước vẫn chi hàng chục tỷ đồng để đảm bảo lương thường xuyên cho bộ máy cồng kềnh, hoạt động cầm chừng trong nhiều năm qua. Chính những người đứng đầu các đơn vị chúng tôi tìm hiểu cũng thừa nhận đó là sự lãng phí đan xen, lãng phí ngang, lãng phí dọc, lãng phí chéo bởi hầu hết các trường đều khó khăn do tuyển sinh, có trường giảm tới 80% sinh viên so với quy mô đào tạo, cơ sở vật chất ngày càng xuống cấp. Do vậy, việc tái cơ cấu các trường là việc làm cần thiết và cấp bách, nhất là trong bối cảnh Nghị quyết Hội nghị lần thứ sáu, Ban Chấp hành TW Đảng khóa XII vừa mới ban hành.
Trở lại câu chuyện trong phóng sự “Lãng phí kép” mà chúng tôi đã đoạt Huy chương Vàng Liên hoan Truyền hình Toàn quốc lần thứ 36, ngay sau khi phóng sự phát sóng, các cấp chính quyền tỉnh Thái Nguyên đã nhận diện rõ hơn thực trạng và chỉ đạo tích cực việc thực hiện đề án đổi mới công tác cai nghiện ma túy, chuyển đổi mô hình các Trung tâm theo chức năng, nhiệm vụ được giao. Sau một thời gian thực hiện mô hình chuyển đổi đã góp phần quan trọng vào công tác cai nghiện ma túy của tỉnh và Thái Nguyên được đánh giá là một trong những tỉnh sớm thực hiện đề án đổi mới công tác cai nghiện ma túy của Thủ tướng Chính phủ trên phạm vi cả nước. Điều đó khiến nhóm tác giả rất vui bởi phóng sự không chỉ dành giải thưởng mà quan trọng hơn là đã đem lại hiệu ứng xã hội rất cao để các cấp, các ngành tỉnh Thái Nguyên có giải pháp khắc phục tình trạng lãng phí trong phóng sự nêu.
Còn đối với “Lãng phí chống lãng phí” lần này, chúng tôi kỳ vọng tỉnh Thái Nguyên sẽ cùng các Bộ, ngành tiến hành rà soát lại hệ thống các trường cao đẳng của các Bộ nằm trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên, từ đó có đề xuất thực hiện sắp xếp, cơ cấu lại hệ thống các trường, tiến hành ghép hoặc xóa bỏ các trường không phát huy hiệu quả. Về cơ bản trên địa bàn cấp tỉnh chỉ còn một đầu mối đào tạo nghề công lập theo đúng tinh thần Nghị quyết số 19 Hội nghị lần thứ sáu – Ban Chấp hành TW Đảng khóa XII. Chỉ có như vậy mới lấy lại niềm tin của xã hội vào hệ thống các trường nghề trong cả nước.
Nhà báo Thu Hiền là cây bút tích cực tham gia viết bài chống tham nhũng, lãng phí (Ảnh: NVCC)
PV: Nhóm tác giả đã gặp những khó khăn gì khi chuyển tải nội dung tới công chúng bằng loại hình phát thanh?
Nhà báo Thu Hiền: Đây là câu hỏi rất hay và đó cũng là trăn trở của chúng tôi khi thực hiện phóng sự này. Như bạn đã biết, ở mỗi loại hình đều có tính đặc trưng riêng, với phát thanh sử dụng âm thanh tổng hợp bao gồm lời nói, tiếng động, âm nhạc, tác động trực tiếp vào thính giác của đối tượng tiếp nhận. Trong ba thành tố của ngôn ngữ phát thanh, lời nói đóng vai trò then chốt. Để có phóng sự phát thanh hay, hấp dẫn, chạm đến trái tim thính giả thì chúng tôi phải có những câu chuyện, chi tiết, nhân vật điển hình để kể sao cho người nghe không những chỉ hiểu mà còn được cảm nhận, được vui, được buồn, được động viên, chia sẻ….
Với phóng sự “Lãng phí chồng lãng phí”, nếu truyền hình có thể các bạn sẽ được nhìn thấy những hình ảnh về hàng hecta đất thênh thang, rộng lớn nhưng vắng vẻ, hàng chục dãy nhà ký túc xá cao tầng chỉ để cho công nhân ở trọ, giảng đường xuống cấp, bàn ghế gãy đổ, thiết bị han rỉ thì với phát thanh, chúng tôi đã phải sử dụng tối đã ngôn ngữ để kể và tả nhưng cũng chỉ phần nào giúp khán giả hình dung ra sự lãng phí ấy. Bên cạnh đó, chúng tôi còn phải tìm giọng đọc phù hợp với thể loại phóng sự đó và khai thác, sử dụng tốt các yếu tố bổ trợ cho giọng nói (âm nhạc, tiếng động) một cách hiệu quả. Đó là những khó khăn gì khi chuyển tải nội dung tới công chúng bằng loại hình phát thanh.
PV: Với tư cách là nhà báo, xin chị cho hãy cho biết vai trò của báo chí với công cuộc phòng, chống tham nhũng, lãng phí hiện nay?
Nhà báo Thu Hiền: Trong những năm gần đây, báo chí có đóng góp quan trọng trong cuộc chiến phòng, chống tham nhũng. Nhờ có sự tham gia tích cực của đông đảo những người làm báo, nhiều vụ án tham nhũng nghiêm trọng, phức tạp đã bị phanh phui, thu lại cho Nhà nước và nhân dân hàng ngàn tỷ đồng. Không chỉ là những thông tin đơn thuần về các biểu hiện, hành vi, vụ việc tham nhũng bị phát hiện, những vụ án tham nhũng bị xử lý, mà báo chí còn thể hiện thái độ đấu tranh không khoan nhượng đối với các hành vi vi phạm pháp luật này. Qua những tác phẩm báo chí được xuất bản, phát sóng, báo chí cũng giúp công chúng hiểu rõ những hậu quả, tác hại của tham nhũng đối với xã hội, đối với sự nghiệp xây dựng và phát triển của đất nước; ý thức về tầm quan trọng cũng như sự khó khăn của cuộc chiến chống tham nhũng; ý thức về vai trò của mỗi cá nhân, tập thể trong cuộc chiến này.
Đối với Đài Phát thanh và Truyền hình Thái Nguyên, bên cạnh việc tích cực trong đấu tranh phòng chống tham nhũng, lãng phí qua các tác phẩm báo chí, Đài còn có riêng bộ phận để tiếp nhận những thông tin do nhân dân cung cấp về những hiện tượng, sự việc có biểu hiện tham nhũng. Đó là một địa chỉ tin cậy để người dân có thể gửi đơn thư, cung cấp cho báo chí những thông tin liên quan đến các biểu hiện, hành vi tham nhũng của đối tượng lợi dụng chức vụ, quyền hạn để vi phạm pháp luật.... Thực tế cho thấy, không ít vụ việc tham ô, tham nhũng mà báo chí đưa lên công luận trong những năm qua là bắt nguồn từ sự phát hiện, tố giác của quần chúng. Qua những thông tin như vậy, cơ quan chức năng đã vào cuộc và không ít vụ việc đã được làm rõ, người vi phạm đã bị xử lý ở các mức độ khác nhau. Tôi nghĩ, công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí nói chung và báo chí tham gia đấu tranh phòng, chống tham nhũng nói riêng là cuộc chiến đấu đầy cam go, thử thách. Phóng viên điều tra chống tham nhũng, lãng phí rất cần và luôn cần có sự động viên, chia sẻ, hậu thuẫn của người thân, đồng nghiệp, của cấp trên, cơ quan bảo vệ pháp luật, và hơn hết là sự ủng hộ, bảo vệ của công luận để có những bài báo chất lượng trong quá trình tác nghiệp.
Tuy nhiên, hiện nay các phóng sự phản ánh vụ việc tham nhũng, lãng phí vẫn chiếm phần lớn trong các loại hình báo chí mà thiếu những bài viết biểu dương về các tấm gương người tốt, việc tốt trong phòng, chống tham nhũng. Đây cũng là vấn đề mà chúng tôi hướng tới trong chiến lược tuyên truyền trong thời gian tới.
Xin trân trọng cám ơn chị!
Ngô Khiêm (thực hiện)/ Cổng TTĐT Hội Nhà báo Việt Nam
Đang Online: 9
Tổng số truy cập: 498.608