Hai em Hoàng Thị My (bên phải) và Hoàng Thị Yên (bên trái) biểu diễn tiết mục đàn Tính, hát Then tại
Lễ hội Lồng tông xã Yên Hoa (Na Hang)

Tùy theo phong tục của từng địa phương, lễ hội Lồng tông diễn ra với quy mô khác nhau. Lễ hội gồm 2 phần, phần lễ và phần hội. Phần lễ có lễ rước mâm tồng, lễ dâng hương, lễ tế thần, lễ cầu mưa, lễ dâng rượu... để thể hiện sự biết ơn đối với thánh thần xin cho dân làng được may mắn, sức khỏe, mùa màng bội thu. Phần cuối có lễ Tịch điền, cày những đường cày đầu tiên của năm mới. Phần hội diễn ra với không khí náo nhiệt, vui tươi gồm nhiều trò chơi dân gian đặc sắc.

Vào mùng 4, 6 và mùng 7 tháng Giêng âm lịch, UBND các xã Côn Lôn, Yên Hoa, Đà Vị (Na Hang) tổ chức Lễ hội Lồng tông thu hút hàng nghìn người dân trong xã và các địa phương lân cận đến dự hội, trong đó có đông đảo các em học sinh. Trong không khí phấn khởi, em Hoàng Thị My, lớp 12, trường Cao đẳng Văn hóa - Nghệ thuật Việt Bắc (Thái Nguyên) bày tỏ, nhà em ở thôn Bản Va, xã Yên Hoa (Na Hang). Từ năm học lớp 9, em đã tham gia Câu lạc bộ đàn Tính, hát Then của thôn. Năm lớp 11, em thi đỗ vào trường nghệ thuật với chuyên ngành đàn Tính, hát Then. Nhiều năm nay, em đều tham gia biểu diễn đàn Tính, hát Then phục vụ Lễ hội Lồng tông của xã. Em rất vui vì đi hội em được gặp lại những người bạn cũ, cùng nhau cổ vũ nhiều trò chơi hấp dẫn như: Chọi gà, tung còn, kéo co...

Tham gia lễ hội còn là dịp để các em học sinh được du xuân cùng gia đình, tìm hiểu về những nét đẹp giàu bản sắc văn hóa của dân tộc, tạo động lực phấn đấu học tập tốt hơn. Cách Yên Hoa hơn chục cây số, gia đình em Chu Thị Tuyết, lớp 9, trường THCS Khâu Tinh, xã Khâu Tinh đi hội Lồng tông từ sáng sớm. Em Tuyết phấn khởi nói, con đường từ Yên Hoa đi Khâu Tinh giờ đi lại đã dễ dàng hơn nên đây là lần đầu tiên em được đi dự hội. Qua lễ hội, em thấy được tinh thần gắn bó, đoàn kết dân tộc của người dân nơi đây. Lễ hội còn là dịp để em tìm hiểu, thêm yêu bản sắc văn hóa của người Tày, cùng cầu mong những điều may mắn sẽ đến với mình và người thân trong năm mới.

Tại Chiêm Hóa, đúng mùng 8 tháng Giêng, Lễ hội Lồng tông được UBND huyện tổ chức với quy cấp huyện đã thu hút hàng nghìn lượt người trong và ngoài địa phương tham gia. Trong đó, có nhiều em học sinh ở các huyện, thành phố trong tỉnh. Em Sầm Thùy Linh, học sinh lớp 7A, trường THCS Phú Lâm (Yên Sơn) chia sẻ, đây là năm đầu tiên em được tham dự lễ hội Lồng tông huyện Chiêm Hóa. Từ khi lễ hội bắt đầu bằng lễ rước mâm Tồng từ đền Bách Thần về đến Sân vận động trung tâm huyện, em đã dõi theo và nhập vào đoàn rước. Qua tìm hiểu, em được biết, Lễ hội Lồng tông với các nghi lễ tạ ơn trời đất, cầu cho quốc thái, dân an, nhà nhà ấm no, hạnh phúc, mùa màng bội thu. Tuy không phải là người con của dân tộc Tày nhưng em mong rằng, Lễ hội Lồng tông luôn được gìn giữ để những thế hệ học sinh chúng em được tìm hiểu về bản sắc văn hóa dân tộc, nét đẹp văn hóa của mỗi địa phương.

Lễ hội Lồng tông được diễn ra từ ngày mùng 4 đến 25 tháng Giêng âm lịch tùy theo phong tục, điều kiện của từng địa phương. Dù quy mô tổ chức lớn hay nhỏ nhưng lễ hội đã trở thành món ăn tinh thần của người dân mỗi dịp đầu năm mới. Đây cũng là dịp góp phần giáo dục thế hệ trẻ về việc gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc, truyền thống “Uống nước nhớ nguồn”, tạo động lực để các em luôn phấn đấu trong học tập và cuộc sống.

Bài, ảnh: Bích Hằng 

Theo TQĐT